Juryrapport Janneke Viegers

Op het eerste gezicht lijken de schilderijen van Janneke Viegers abstract, grote vierkante doeken met verf die druipt, door elkaar cirkelt, met botsende kleuren, in aardse of juist koele tinten. Maar dan worden concrete objecten zichtbaar, huizen, standbeelden, straten met auto’s, een kluitje vliegtuigen. Een vogelperspectief, tegenwoordig zouden we misschien eerder droneperspectief zeggen, geeft een heel andere blik op de stad dan het laag-bij-de-grondse perspectief van de meeste stadstekenaars en -schilders. Janneke Viegers schildert haar stadsgezichten niet overzichtelijk en minutieus zoals schilder en cartograaf Cornelis Anthonisz in het midden van de 16de eeuw het middeleeuwse Amsterdam in vogelvlucht weergaf. Haar stadse landschappen verbeelden de chaos van de stad, waarin rivieren, wegen en gebouwen in elkaar overlopen. Soms vraag je je af, gaat het allemaal wel goed daar beneden?

Er gaat vaak iets duisters uit van haar werk. Of er heerst doem en drama, zoals op het schilderij van de lege Dam tijdens corona. Viegers schilderijen zijn daarmee meer een analyse van de gemoedstoestand van de stad dan een topografische weergave. En toch herkennen we Amsterdam in deze mix van abstractie en figuratie. Haar schilderijen nodigen uit tot langer kijken, tot proberen om te achterhalen waar we zijn in de stad. Ze zijn vol met door mensen gemaakte dingen: gebouwen, straten, beelden, vliegvelden. Zelfs de rivier de Amstel is gekanaliseerd. Maar de stadsbewoners zelf ontbreken.

In een tijd waarin we met Google Maps en Google Earth tot in alle details kunnen inzoomen, brengt Janneke Viegers mysterie in ons beeld van de stad. Kijk maar, niet alles is altijd zichtbaar. En toch, zoals de kunstenaar het zelf formuleert, het vogelperspectief geeft een gevoel van context: ‘de stad is van jou’. Janneke Viegers koos de hele stad als haar werkterrein, het oude centrum maar ook de omgeving van de Rembrandttoren en Schiphol. Zo heeft ze vanaf de jaren tachtig, schilderend met haar vingers in plastic handschoentjes, een indrukwekkend oeuvre opgebouwd.

Voor de derde editie van de Tim Killiam Prijs koos de jury een kunstenaar die zeer eigenzinnig en consequent haar eigen stad en andere steden verbeeldt en ons daarmee uitnodigt met andere ogen naar onze eigen stad Amsterdam, maar ook naar de stad als biotoop te kijken.

 De jury van de Tim Killiam Prijs 2025 bestaat uit:

  • Annemarie de Wildt, Historicus en curator (tot 2024 bij Amsterdam Museum)
  • Indira van ’t Klooster, Directeur Arcam
  • Hans Aarsman, Fotodetective
  • Edwin Becker, Hoofd Tentoonstellingen Van Gogh Museum
  • Martijn Bosch, Directeur Grachtenmuseum Amsterdam

 

Illustratie: Amsterdam, Centraal Station (bouwput), 2019, olieverf op canvas, 2 x 2 m

 

Home